Шуҳратжон АҲМАДЖОНОВ

160-МАҚОЛАМ. САОДАТ ВА МАЛОҲАТГА МАСЛАҲАТИМ (June 25 - July 12, 2011. ДАВОМИ 2)

11. ДАЪВО АРИЗАСИ ВА СУД ЖАРАЁНИ

Фото 5. Адвокат Алиқул Бобоқулов журналист Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Амоновалар билан [25].

“Ўзбекистон Миллий телевидениеси “Ёшлар” каналидаги мавжуд тарафкашлик ва цензурага қарши мамлакат Бош майдонида ўтказган норозилик пикети сабаб ишдан бўшатилган икки исёнкор журналист Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Амонова ишга қайта тиклаш ва ишсиз қолган кунлари учун ҳақ ундириш ҳақидаги даъво аризаси билан фуқаролик ишлари бўйича Тошкент шаҳар Шайхонтахур туманлараро судига мурожаат қилдилар” [26]

Менимча, Малоҳат ва Саодат ушбу даъво аризани судга 2011 йил январида топширишди.

“2011 йил 22 феврал куни Тошкент шаҳар Шайхонтоҳур туманлараро судида “Ёшлар” телеканалининг собиқ ходимлари Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқуловаларнинг ноҳақ ишдан бўшатилганлиги юзасидан даъво аризаси бўйича илк маҳкама бўлиб ўтди.

Тележурналист Саодат Омонованинг Озодликка билдиришича, 22 феврал куни соат 10.30 га белгиланган суд маҳкамаси бироз кечроқ бошланган. Суд мажлиси очиқ тартибда олиб борилган.
Судда даъвогарлар Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқуловалардан ташқари, уларнинг ҳимоячиси Алиқул Бобоқулов, шунингдек, Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси юристи ва бевосита Ёшлар телерадиоканалининг юристи Муҳайё Қалқонова иштирок этган.

Бундан ташқари, Саодат Омоновага кўра, маҳкамада Тошкентдаги Буюк Британия элчихонаси вакили ҳамда мустақил журналистлардан бири иштирок этган.

- Суд жараёнида биз ўз нималаримизни берганимиздан кейин телевидениенинг ҳуқуқшуноси Муҳайё Қалқонова ўзи ҳам кўрсатма берди. Мен бир нарсага ҳайрон қолдим. Бу ҳақиқий таъқиб. Улар бизни ишдан кетказишдан олдин ҳам роса тайёргарлик кўришган экан. Улар ариза ёзмаган вазирлик, идора қолмаган экан. Ички ишлар бошқармасига, Ички ишлар вазирлигига, вилоят соғлиқни сақлаш бошқармасига сўров ёзиб, тайёргарлик кўришган. Ҳайрон қолдим. Бу ҳақиқий таъқиб. Бунчалик ҳужжатларни, асосларни тақдим этишга жуда пухта тайёргарлик кўрилган, – дейди журналист Саодат Омонова.

Даъвогар журналистга кўра, уларнинг собиқ иш берувчиси “Ёшлар” телеканали журналистларнинг бетоб бўлгани ростми ёки ёлгонлигини, уларнинг шахсий ҳаёти ҳақидаги маълумотларни ҳам ўта синчиклаб текширган.

Бундан ташқари, Тошкент шаҳар ички ишлар бошқармаси телерадиокомпанияга 6 декабр куни Мустақиллик майдонида журналистларнинг норозилик намойишга чиққани борасида хат йўллаган.

- Улар хат киритишган ва ўша Жиноят кодекси, Маъмурий жавобгарлик кодекси бўйича тегишли моддаларни киритишган. Ўша моддалар бўйича бизга нисбатан қандай чоралар кўришганлиги бўйича хат ёзишган, – дейди Саодат Омонова.

2011 йил 22 феврал кунги суд маҳкамасидан сўнг журналистларнинг эътирофича, уларнинг ишга тикланиши тўғрисидаги даъво аризаси телерадиокомпания фойдасига ҳал бўлиши мумкин.

- Биласизми, бизни ишга тикланиш нимамиз йўқ. Бундай асослар билан ғазаба қозона олмаймиз. Бунақа важлардан кейин умидимизни узсак ҳам бўлади. Чунки шунчалик пухта тайёргарлик кўрилган. Лекин биз барибир охиригача курашамиз. Ғалаба қозонишимизга бироз иккиланиб қолдим. Бу даражада жиддий текширув фақат миллий хавфсизлик хизмати томонидан кўрилади. Бу ҳам қайсидир маънода раҳбарларимизнинг миллий хавфсизлик хизматидан эканлиги билинади. Биз террорист эмасмиз, биз жосус эмасмизку бунчалик бизни текширишса, – дейди журналист Саодат Омонова” [27]

“(2011 йил 10 март куни, А.Ш.) Шайхонтоҳур тумани фуқаролик ишлари бўйича суди судяси Дилбар Исроилова мустақил журналист борлиги учун МиллийТелеРадиоКомпания (МТРК) собиқ журналистлари иши юзасидан эшитувни давом эттиришдан бош тортди.

Биринчи суд жараëни 22 февралда бўлиб ўтган ва у 10 март куни давом этиши керак эди.
Суд мажлиси бошланишидан олдин жавобгар томон бўлган МТРК вакили юрист Муҳайë Қалқонова судга биринчи суд йиғилишидан Twitter-трансляция олиб борилганини хабар қилди.

У бунга Озодлик радиоси Ўзбек хизмати веб саҳифасида эълон қилинган биринчи суд йиғилиши ҳақидаги мақолага иқтибос қилиб кўрсатди.

Судя Исроилова олдинига ҳеч қандай ëзув бўлмаëтганига амин бўлиш учун маҳкама қатнашувчиларининг ҳаммасидан қўлидаги сумкаларини стол устига қўйишни талаб қилди.

Шундан кейин у суд кабинетидаги кузатувчи сифатида қатнашиши керак бўлган мустақил журналист Василий Марковга эътибор қаратди ва унинг чиқиб кетишини талаб қилди.
Исроилова ўз талабининг қандай асосга эга эканлигини изоҳламади. Марков чиқишдан бош тортганида эса судя журналист иштирокида маҳкамани ўтказмаслигини айтди.

Судя биринчи суд маҳкамасидан хабарларни Twitterга айнан Марков берганини айтди, аммо буни исботлай олмади. Бунинг устига МТРК вакили бу ҳақда айтмагунча Исроилова Twitter-трансляция ҳақида ҳеч нарса билмас ҳам эди” [25]

Суд жараёнининг учинчи мажлиси 2011 йил 28 март куни ўтказилди.

“Яқинда (2011 йил 28 март куни, А.Ш.) «Ёшлар» телерадиоканалининг собиқ мухбирлари Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқулова суд мажлисига кузатувчиларнинг қўйилиши исталмаганлиги боис судья Дилбар Исроиловага отвод беришди.

Судга ишончсизлик билдирилишига сабаб судя Исроилованинг суд мажлиси залига кузатувчиларнинг – Буюк британия элчихонаси вакили Леонид Кудрявцев ва Ўзбекистон мустақил ҳуқуқ ҳимоячилари ташаббус гуруҳи раҳбари Суръат Икромовларнинг киритилишини мутлақо рад қилганлиги бўлди” [28]

“Тошкент шаҳар фуқаролик ишлари бўйича Шайҳонтоҳур туман суди раиси вазифасини бажарувчи Мансур Имомов даъвогарлар Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқуловаларнинг ҳакамга билдирилган радномасини қондирмади.

Имомовнинг қарорига кўра, ушбу иш юзасидан даъвони илгариги тартибда, жараёнга нохолислиги билан журналистларда шубҳа уйғотган ҳакам Дилбар Исроилованинг ўзи кўриб чиқади.

Омонова ва Эшонқуловалар 28 мартда, навбатдаги суд мажлисига кузатувчилар — Ўзбекистон мустақил ҳуқуқ ҳимоячилари ташаббус гуруҳи раҳбари Суръат Икромов, журналист Василий Марков ва Буюк Британия элчихонаси вакили Леонид Кудрявцевларнинг қўйилмагани важидан суд ҳакамига раднома билдиришганди.

Жараёндаги иштирокчиларнинг рад этилишига, журналистлар даъвоси юзасидан жараённинг твиттерда трансляция қилиниши ва бу ҳақдаги маълумотларнинг Интернет ОАВда чоп қилингани бўлган.

Омонованинг айтишича, Шайҳонтоҳур туман суди раиси вазифасини бажарувчи, журналистларни суд қарор чиқармагунига қадар, ОАВ орқали жараён деталларини очиқламаслик ҳақида огоҳлантирган, акс ҳолда уларга қарши жиноий иш қўзғатилиши билан таҳдид солган.

Ўзбекистонда таниқли ҳуқуқшунос Руҳиддин Комиловнинг тушунтиришича, Имомовнинг пўписаси ҳеч бир асосга эга эмас — жараён иштирокчилари, терговчи айнан тақиқлаган важлардан ташқари барча деталларни очиқлашлари мумкин.

«Қонунчилик жараён иштирокчиларига унинг бориши ҳақида ОАВ вакилларига билдиришларини тақиқламайди. Аксинча қонунчиликда суд суриштируви ошкоралик тамойили белгиланган», – дейди Комилов.

Журналистлар даъвоси юзасидан келаси суд мажлиси 14-апрелга мўлжалланган” [29]

Суд жараёнининг 2011 йил 14 апрел ва 3 май кунги мажлислари ўтказилмади.

“Халқаро матбуот эркинлиги куни Тошкентда “Ёшлар” телерадиокомпанияси собиқ журналистлари Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқуловалар маҳкамаси давом этди.

Тележурналист Саодат Омонова айнан 3 май - Халқаро матбуот эркинлиги кунига уларнинг суд маҳкамаси белгиланганлигини атайлаб қилинган ҳаракат, дея баҳолади.

- Бу атайлаб қилинган нарса. Бизни руҳан эзиш учун қилинган нарса, деб ўйлайман. Чунки бугун барча журналистлар Бутунжаҳон сўз эркинлиги кунини нишонлашаяпти. Лекин биз, минг афсуски, ундай эркинликдан фойдалана олмаймиз. Бундай ҳуқуқдан маҳрум этилганмиз. Байрам қилаётганда ҳам, чин кўнгилдан, қувонч билан кутмаймиз. Чунки аслида эркинлик йўқ, – деди журналист Саодат Омонова.

3 май куни соат 15.30 га белгиланган очиқ суд маҳкамасида кузатувчи сифатида иштирок этиш учун Буюк Британия, АҚШ, Германия элчихоналарининг вакиллари, ҳуқуқ фаоллари келишган. Бироқ бу сафар ҳам уларда суд жараёнини кузатиш имкони бўлмаган” [30]

Кейинги суд маҳкамаси 2011 йил 17 майга белгиланди. Бу ҳолда ҳам суд 31 май кунига кўчирилди. Ва ниҳоят маҳкама 2011 йил 31 май куни Шайҳонтоҳур туманлараро суди ҳукми билан якун топди. Бу ҳақда 13-параграфда ёзаман.

2011 йил 3 май куни Саодат Омонова ва Малоҳат Эшонқулованинг янги Мурожаатномаси сайтларда эълон қилинди.

12. РУҲИЙ МАДАД СЎРАЛГАН МУРОЖААТНОМА

“ДУНЁ ҲАМЖАМИЯТИ, БМТ, ЕҲХТ, ЕИ, БМТнинг ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИ ҚЎМИТАСИ, БАРЧА ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИНИ ҲИМОЯ ҚИЛИШ ТАШКИЛОТЛАРИ, МАМЛАКАТИМИЗДАГИ ДИПЛОМАТИК КОРПУСЛАР ВАКИЛЛАРИ, БАРЧА ОАВига

Ўзбекиистон Миллий телерадиокампанияси
«YOSHLAR» телерадиоканалининг
Собиқ тележурналистлари

АМОНОВА Саодат ва ЭШОНҚУЛОВА Малоҳат

НОМИДАН

М У Р О Ж А А Т Н О М А

3 май – Бутунжаҳон сўз эркинлиги куни. Дунёнинг барча бурчакларида ҳамкасбларимиз ушбу кунни катта тантана билан нишонлайди. Ҳатто Ўзбекистонда ҳам.

Мана шундай ҳаяжонли дамда Бутунжаҳон сўз эркинлиги кунини байрам қилиш бизнинг ўзбек журналистларининг, оммавий-ахборот воситалари ходимларининг кўнглига сиғармикин, деб ўйланиб қолдик. Рост. Бу кунда ҳақиқий сўз эркинлиги ҳукмрон бўлган мамлакат журналистлари, оммавий-ахборот воситалари ходимлари байрам қилса ярашади, аслида. Бизда, Ўзбекистондачи? Қалам аҳли истаган ўша сўз эркинлигининг лоақал “С” ҳарфи бормикин?! Аксинча, журналистман дегани бу жумланинг бош ҳарфини тилга олиши биланоқ ҳукумат арбоблари томонидан таъқибу тайзиқ остига олинади. Бу фикрларимизга бизнинг кейинги бир йил давомида бошимиздан кечирган ва айни дамда кечираётган жабру-жафоларимиз, руҳий қийноқларимиз яққол мисол.

Хабарингиз бор, биз 2009 йилнинг декабрь ойидан буён Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясида, хусусан, “Yoshlar” телерадиоканалида содир бўлаётган шафқатсиз цензура, иқтисодий ўғирликлар, маҳаллийчилик, гуруҳбозлик каби иллатларга барҳам бериш мақсадида кураш бошлаган эдик. Сўз эркинлигига амал қилиб, оқибатда нимага эришдик? Бунинг натижасида 2010 йилнинг 9 декабрь куни ЎзМТРК кенгайтирилган ҳайъат йиғилишида ноқонуний тарзда ишдан бўшатилдик. Бироқ, ЎзМТРК раҳбарияти ва “Yoshlar” телерадиоканали директори бу билан қаноатланмади. Милллий хавфсизлик хизмати, Ички ишлар вазирлиги, Соғлиқни сақлаш вазирлигига бир сўз билан айтганда барча ҳукумат идораларига расмий хат билан мурожаат қилиб, бизга нисбатан ҳамон таъқиб ва таҳдид ўтказишда давом этиб келмоқда.

Натижада, МХХ ва ИИБ ходимларининг зуғуми остида ҳар иккаламиз ҳам туғилиб ўсган уйимиз, Самарқанд вилоятига қувғин қилиндик. Аниқроғи, ҳуқуқ идораларининг таҳдид ва таъқиби натижасида бизнинг Тошкент вилоятидаги туманлардан бирида доимий рўйхатга қўйилган фуқаролик паспортимиз суднинг ноқонуний қарори билан ҳисобдан чиқариб юборилди. Айни кунда эса, пойтахтда паспортимиз “прописка”да эмаслиги баҳонасида бизга тиббий хизмат кўрсатилиши ҳам чегараланган. Ҳатто Самарқанд вилоятида бетоб бўлиб, Самарқанд туман марказий поликлиникасига қилган мурожаатимиздан хабар топган Бош вазир ўринбосари А. Ариповнинг “енг учида”ги кўрсатмаси билан бизнинг бетоблигимиз “сохта” деб топилди ва бизга тиббий хизмат кўрсатган шифокорлар ҳам интизомий жазога тортилиб, ишдан ҳайдалишди.

Айни кунда Тошкентда ҳисобда турмаганлигимиз учун кун ора яшаб турган уйимиз эшигига келаётган ИИБ ходимлари бизни тезда паспортимиз “прописка” бўлган жойга чиқиб кетишимизни талаб қилмоқда. Бундан кўзланган мақсад, бизни пойтахтдан қувиш ва овозимизни ўчириш. Бугунги кунда меҳнат ҳуқуқларимизни тиклаш ва фуқаролик ҳуқуқимизни ҳимоя қилиш, яъни паспорт масаласига оид даъво аризаларимизга асосан бўлиб ўтаётган суд маҳкамаси жараёнидаги адолатсизликлар бизни янада толиқтириб қўйди. Шундай таъқиб ва таҳдидлар остида кўнгилга байрам сиғармиди. Аслида биз ҳам хориждаги ҳамкасбларимиз қаторида сўз эркинлиги нашидасидан баҳраманд бўлиш, ўз киндик қонимиз тўкилган, туғилиб ўсган юртда, Ватанимизда қаддимизни ғоз тутиб, мағрур юргимиз келади албатта, бироқ, афсуски….

Энг аянчлиси, бизнинг адолатни тиклашга бўлган умидимиз кун сайин сўниб бормоқда. Бундай бедодликларнинг ҳеч бир ниҳояси бормикин, бўлармикин? Ушбу мурожаатномани ёзишдан мақсадимиз, бизга руҳий далда керак. Модомики, мамлакатдаги ҳамкасбларимиз бизни қўллаб-қувватлашга ожизлик қилар экан, бор умидимиз сизлардан, дунёда сўз эркинлигини муқаддас сановчи жамики инсонлардан, ҳамкасблардан! Бизга қўл чўзинг, руҳий мадад беринг! Токи биз сизнинг эътиборингиздан қувват олайлик, токи бизга қарши чоғланганлар ёлғиз эмаслигимизни билиб саросимада қолсин!

Эҳтиром ва самимият билан “Yoshlar”

Телеканалининг собиқ журналистлари

Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Амонова

2 май 2011 йил” [31]

Эътибор беринг: “Самарқанд вилоятида бетоб бўлиб, Самарқанд туман марказий поликлиникасига қилган мурожаатимиздан хабар топган Бош вазир ўринбосари А. Ариповнинг “енг учида”ги кўрсатмаси билан бизнинг бетоблигимиз “сохта” деб топилди ва бизга тиббий хизмат кўрсатган шифокорлар ҳам интизомий жазога тортилиб, ишдан ҳайдалишди”.

А. Ариповнинг кўрсатмаси билан эмас, балки Малоҳат Эшонқулова ҳамда Саодат Амоновани доимо кузатиб ва таъқиб қилаётган Миллий хавфсизлик хизмати раҳбариятининг буйруқ даражасидаги кўрсатмаси билан Соғликни сақлаш вазирлиги Самарқанд вилоят ёки туман бошқармаси томонидан ушбу тиббиёт ходимларини интизомий жазога тортиб, ишдан ҳайдашган. Яъни ўз касбига ҳалол ёндошган тиббиёт ходимларини таъқиб қилиш ортида ҳам Миллий хавфсизлик хизмати турибди.

13. ПРЕЗИДЕНТГА 56 ТА ХАТ

“Тележурналистлар Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Омонова шу (2011, А.Ш.) йилнинг 2 майидан буён (26 июнгача, А.Ш.) президент Ислом Каримов номига ҳар куни буюртма хат йўллашган. Мазкур хатларда икки журналист президентга ноҳақ ишдан бўшатилганлиги ҳамда “Ёшлар” телеканалидаги маҳаллийчилик, цензура ҳақида маълум қилганлар.

- Қонунчилигимизга асосан ҳар қандай шикоят аризасига бир ойнинг ичида жавоб берилиши керак эди. Лекин биз 56-хатни ҳам ёздик, хатни қабул қилишгани ҳақида қўлимизда қоғоз ҳам бор. Аммо у ёки бу маънода жавоб йўқ. Президентимиз қабулига кириш мақсадида очлик эълон қилдик. Биз президентимиз қабулига кирмагунимизча, очлик эълон қилганмиз. Шу очликни давом эттириш мақсадидамиз, – деганди аввалроқ Озодликка сўзлаган журналист Малоҳат Эшонқулова” [25]

Президент Ислом Каримовга йўлланган шикоят хатлари ва телеграммалар тақдирига доир мен ўз тажрибамдан маълумот келтириб ўтай.

2007 йил 14 январ, 21 март, 10 май, 23 май ва 24 июн кунлари Тошкент шаҳар милиция ходимлари мени турли даражада тазйиқ қилиб, ноқонуний равишда тутиб, сўроқ қилиб, ички ишлар бошқармасига олиб бориб жиноят иши очиш ва ҳатто психиатрик касалхонага тиқиш ҳақида дўқ-пўписа, таҳдид қилишди. Мен ушбу бешта ҳолатга доир бешта шикоят аризамни ёзиб, битта хат билан Президент И.Каримов, Сенат ва Қонунчилик палатаси раислари, халқаро ҳуқуқни ҳимоя қилиш ташкилотлари, айрим элчихоналарга буюртмали хат қилиб 2007 йил 28 июн куни жўнатиб юбордим. Бу бешта шикоят аризаларим матни сайтларда [32]- [33]-мақолаларимда чоп этилган.

Шикоят аризаларимни Тошкент шаҳар прокуратурасига, кейин Чилонзор туман прокуратурасига жўнатишди. “Шикоят аризаларингизда ёзилган ҳолатлар ўз тасдиғини топмади” деб ёзилган қуруқ расмий жавобни 2007 йил 26 июл куни Чилонзор туман прокурори ўринбосари М.Қаҳҳоров менга берди.

Лекин ўша текширув ўтказилган ишни танишиб чиқиш учун қўлимга бермади. Мен бу ҳақда навбатдаги 2-шикоят аризамни Президент И.Каримов ва бошқа раҳбарларга 2007 йил 22 август куни ёзиб, буюртмали хат билан жўнатиб юбордим ва бу ҳақда сайтларда [34]-[35]-мақолаларимни чоп эттирдим.

2007 йил 22 августдаги шикоят аризамга қуруқ жавоб хатни Тошкент шаҳар прокурор ўринбосари А.К.Ниёзов 2007 йил 10 октябр куни менга юборди. Лекин иш билан танишиб чиқишга рухсат беришмади.

Шу сабабли 3-шикоят аризамни 2007 йил 5 ноябр куни Президент И.Каримов ва бошқа раҳбарларга буюртмали хат билан жўнатиб юбордим ва бу ҳақда www.centrasia.ru сайтида 2007 йил 5 ноябр куни [36]-мақоламни чоп эттирдим.

2007 йил 14 ноябр куни Ўзбекистон Бош прокуратураси ИИВ органларида қонун ижросини назорат қилиш бошқармаси бошлиғи Э.Т.Жўраев имзоси қўйилган жавоб хатини олдим. Унда иш билан Чилонзор туман прокуратурасида танишишим мумкинлиги ҳақида ёзилганди. Шу хатни олиб 2007 йил 16 ноябр (душанба) куни эрталаб соат10.30-ларда Чилонзон туман прокуратурасига бордим.
Чилонзон туман прокуратурасининг 2-қаватига кўтарилиб, Чилонзор туман прокурори ўринбосари М.Қаҳҳоров ҳузурига кирмоқчи бўлдим. М.Қаҳҳоров прокуратуранинг 3-4 нафар ходимларини ўз кабинетида йиғиб уларга кўрсатмалар бераётган экан. Эшик очиқ турганди. У жумладан бозорларни назорат қилишни кучайтириш кераклиги ҳақида алоҳида кўрсатма берди (2007 йил 23 декабр – Президентлик сайлови куни яқинлашаётган эди).

М.Қаҳҳоров йиғилиш охирида ходимлардан бирига мурожаат қилиб, бир аёл фамилиясини айтиб (мен фамилияни аниқ ажрата олмадим) “Онасини фалон қилай, яна шикоят ёзибди, бир чорасини қилгин!” деди жаҳл билан (у ўша аёлни жазолаш чора турини ҳам айтди, лекин ўша ходим “хўп бўлади” дегандай гапиргани учун прокурор сўзини аниқ илғаб ололмадим).

Алал-оқибат менга ишим билан танишиб чиқишимга прокурор яна рухсат бермади ва мен 2007 йил 16 декабр куни Президент И.Каримов номига 4-шикоят аризамни жўнатдим. Бу ҳақда [37]-мақоламни www.turonzamin.org сайтида 2007 йил 18 декабр куни чоп эттирдим.

Маълумки, Ўзбекистон фуқароларининг барча шикоят аризалари Президент девонига келгач, уларнинг аксари Миллий хавфсизлик хизмати органи ходимлари ва улар билан боғлиқ амалдорлар томонидан қараб чиқилади ва шикоятчи яшаётган шаҳар ҳамда туман прокуратураларига шикоятчига нисбатан жазо чорасини қўллаш учун жўнатилади.

Чилонзор туманида яшаётган ва қандайдир иши битмаган аёл Президентга ёзган шикоят аризалари шу туман прокуратурасига юборилаверган. Прокурорнинг муносабатини эса юқорида келтирдим.
Мана шу ҳолатдан келиб чиқиб айтишим мумкинки, Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Омонова 2011 йилнинг 2 майидан 26 июнгача президент Ислом Каримов номига юборган 56 та хат ва телеграммалари ўша туман ёки Тошкент шаҳар прокуратурасида тўпланган. Ҳар бир шикоят аризаси прокуратурага келиб тушганда прокуратура раҳбарияти шикоятчига нисбатан “Онасини фалон қилай …” дея жаҳл билан навбатдаги қонуний ва ноқонуний жазо чораларини кўра бошлайди. Прокуратура бу борада МХХ билан келишган ҳолда милиция, суд ва ҳокимият органларидаги ходимларга турли вазифалар бериб шикоятчига қарши сафарбарликни уюштиради.

14. СУД МАҲКАМАСИ ЯКУНИ

“Бир неча ой давом этган маҳкама 2011 йил 31 май куни Шайҳонтоҳур туманлараро суди ҳукми билан якун топди. Мазкур судда журналистлар даъвоси қондирилмади.

- Улар телевидение фойдасига ҳал қилди. Телевидение раҳбари бизни ишдан бўшатиб тўғри қарор қабул қилганини маълум қилишди, – деди Саодат Омонова.

Айни пайтда (2011 йил июнда, А.Ш.) мазкур суд ҳукми бўйича ҳам журналистлар Тошкент шаҳар судига аппеляция тартибида шикоят аризасини топширишган” [38]

15. ПРЕЗИДЕНТ ДЕВОНИ ҚАРШИСИДА ПИКЕТ


Фото 6. Журналист Малоҳат Эшонқулова 27 июн кунги акция пайтидаги плакат билан. [39]

Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Амонова Президент Ислом Каримов қабулига кириш учун 56 та жавобсиз хат ёзганларидан сўнг очлик эълон қилишга қарор қилдилар. Бу қарорни очиқ услубда баён этиш мақсадида улар 2011 йил 27 июн – Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни Ўзбекистон президенти девони қаршисида пикет ўтказиш йўли билан эълон қилди. Ушбу пикет ва жарима тафсилоти.

“Ўзбекистонда матбуот куни нишонланар экан мамлакат президенти девони ўнгида норозилик намойиши ўтказишга уринган ЎзТВнинг икки собиқ журналистлари – Саодат Амонова ва Малоҳат Эшонқулова – хавфсизлик ходимлари томонидан Тошкент шаҳри Яккасарой тумани Ички Ишлар Бўлимига олиб кетилган.

У ердан Би-би-си билан суҳбатлашган журналистлардан бири – Саодат Амонова улар Яккасарой Туман ИИБ бўлимига келтирилганликлари ва ҳозирда ((2011 йил 27 июн куни, А.Ш.) Тошкент вақти билан соат 12:45) “тушунтириш хати” ёзаётганликларини айтди.

“Нима сабабдан шу ишга қўл урганимиз, шундай қилишга мажбур бўлганимизни тушунтириб, ҳаммасини батафсил ёзинглар, деяптилар,” деди Саодат Амонова.

Саодат Амонова Ички Ишлар Бўлимига келтириш чоғида уларга нисбатан куч ишлатилмаганини айтди.

Бир неча кун муқаддам Ўзбекистон телевидениесининг икки собиқ журналистлари ўзларига нисбатан бўлаётган тазйиқ ва таҳдидлардан шикоят этиб, Президент Девони биноси ўнгида очлик амалига қўл уришларини билдирган эдилар.

Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Амоновалар Президент Ислом Каримовдан “телевидениедаги ноҳақликлар, цензура, коррупция ва маҳаллийчиликка эътибор қаратишни” сўрашмоқда.
Икки журналист тарқатган пресс-релизда Ўзбекистон телевидениесида “содир бўлаётган маҳаллийчилик, ижтимоий тенгсизлик, гуруҳбозлик, иқтисодий ўғирликларга қарши” чиққанликлари ва “мавжуд муаммолар хусусида” ҳукуматнинг барча идораларига мурожаат қилишганликлари таъкидланган.

“Биз мавжуд муаммоларни Президент Ислом Абдуғаниевич қабулига кириб, шахсан у кишига етказишни, ЎзМТРК, хусусан, “Ёшлар” телерадиоканали тизимида адолатли текширув ўтказилишини ва қонунбузарлар қонун олдида жавоб беришини талаб қиламиз,” дейилади пресс-релизда” [40]

“Яккасарой Ички Ишлар биносидан туриб Би-би-си билан суҳбатлашган Саодат Амонова президент девони ўнгида “Муҳтарам Ислом Абдуғаниевич Каримов, бизни қабул қилинг, бўлмаса биз очлик эълон қиламиз!” деб ёзилган плакатни “бир дақиқача” ушлаб турганликларини билдирди.
Сўнгра, унинг айтишича, хавфсизлик ходимлари уларни “машинага таклиф қилиб” Яккасарой Ички Ишлар Бўлимига олиб келганлар” [40]

““Ёшлар” телеканалининг собиқ ходималари Малоҳат Эшонқулова ва Саодат Омонова президент Ислом Каримов қабулига кириш учун 56 та жавобсиз хат ёзганларидан сўнг очлик эълон қилишга қарор қилгандилар.

Бу тадбирни президент девони қаршисида амалга оширишга қарор қилган икки журналист, Малоҳат Эшонқуловага кўра, ўз ниятига етолмаган.

- У ерда икки дақиқа ҳам тура олмадик. “Муҳтарам Ислом Абдуғаниевич, бизни қабул қилинг”, “Биз очлик эълон қилдик” деган мазмунда рус ва ўзбек тилида плакатларимизни кўтариб турган эдик. Тўртта йигит: “юринглар, сизларни раҳбар чақираяпти” деб машинага ўтказиб, Яккасарой тумани ички ишлар бўлимига олиб келишди, тушунтириш хати ёзиб ўтирибмиз, – деди журналист Малоҳат Эшонқулова.

Тошкент шаҳар Яккасарой туман ички ишлар бўлими тележурналистларни нима сабабдан ушлаб тургани бўйича маълумот беришдан бош тортгани боис бу саволни ушлаб турилган журналистларнинг ўзига бердик:

- Улар: “ҳукуматни огоҳлантирмагансизлар, хат ёзмагансизлар, ноқонуний фаолият юритиб, намойиш ўтказаяпсизлар” дея эътироз билдирди. Биз: “Намойиш эмас, очлик эълон қилаяпмиз” десак, “шу ҳолат бўйича тушунтириш хати ёзиб беринглар” деди, – дея изоҳ берди Малоҳат Эшонқулова” [39]

ДАВОМИ БОР