"Gymnastiek
Al aan het eind van de 19e eeuw is er sprake van om het vak gymnastiek verplicht te stellen. Of zoals het toen heette: de vrije en ordeoefeningen. De vrije oefeningen waren spieroefeningen en met de ordeoefeningen moesten leerlingen zich op ordelijke wijze opstellen en bewegen in een groep; marcheren, front maken, open en sluiten der rijen. Er kwamen wetsvoorstellen die steeds weer werden opgeschort. Gemeentes probeerden eronderuit te komen. De meeste leerlingen droegen klompen 'met welk schoeisel de onderwerpelijke verrigtingen niet zijn uit te voeren.' Bovendien vonden de oefeningen plaats op de speelplaats, die in de winter vaak een modderpoel was. Pas in 1941 werd lichamelijke oefening als verplicht vak ingevoerd. De bezetter twijfelde niet aan het belang van lichaamscultuur. Er verschenen richtlijnen voor de inrichting van gymnastiek-lokalen en voor leermiddelen, toestellen en spelbenodigdheden. Ook zwemmen werd een onderdeel van de leerstof".
--------------------------------------------------------------------------------
http://www.onderwijsgeschiedenis.nl/Allerlei/