Crkva Gospa od Anđela, nalazi se na istoimenom rtu, na tjesnacu Verige, najužem dijelu Boke Kotorske, koji razdvaja unutrašnje od spoljašnjih zaliva.

Iako iznad vrata stoje uklesane godine 1585. i 1654.  smatra se da je ova crkva nastala ranije i da su tih godina rađene njene veće obnove.

Tako su Peraštani 1585. godine oko nje podigli utvrde sa puškarnicama i napravili od ovog mjesta strateški važno utvrđenje za odbranu grada. Unutar zidina nalazi se manja jednospratna zgrada, u kojoj su vjerovatno bili smješteni stražari i kroz koju se može ući u crkvu.

Crkva je razorena 15. maja 1654. godine prilikom napada Turaka na Perast, ali je iste godine i obnovljena.

Iz ovog mjesta su iz mora, po potrebi podizane i razvlačene verige (gvozdeni lanac), kojima se neprijateljskim brodovima blokirao ulazak u unutrašnje zalive Boke. Otuda potiče i današnji naziv za ovaj tjesnac – Verige.

Sa rta se pruža lijep pogled na Perast i na peraška ostrva: Gospu od Škrpjela i Sveti Đorđe. Ostrvo Sv. Đorđe je takođe bilo utvrđeno i zajedno sa utvrđenjem na rtu Gospe od Anđela pomagalo u odbrani grada sa mora.

 

U blizini crkve se nalazi plažica, a oni koji su se tamo kupali kažu da je skakanje u more sa zida utvrđenja, prema Perastu, nešto što svakako treba probati .

SNIJEŽNA GOSPA NA PJENI OD MORA

U brojnim mjestima na istočnoj obali Jadrana postoje crkve i kapele posvećene Gospi Sniježnoj – Gospi od Snijega. U kaledaru Katoličke crkve slavi se 5.avgusta. I kao po pravilu, u svim tim mjestima postoji vjerovanje da je nekada, kao opomena vjernicima,u njihovom mjestu, pao snijeg u sred ljeta. Vjernici su, potom, podigli crkve Gospi od Snijega u čast, slavu i zahvalnost.

Tako je bilo i u Boki Kotorskoj gdje se čak dvije crkve u slavu Gospe od snijega podižu u Škaljarima, stara i nova župna crkva iz 1903 godine. Treća crkva Sniježnoj Gospi podignuta je na pjeni od mora, u unutrašnjem dijelu Veriga, a u narodu je poznatija kao Gospa od Oriza.Ova je crkva ranije bila poznata pod imenom „de Rexa". U dokumentima se prvi put pominje 1526 godine, mada je starija.

Legende su isplele više priča o njenom nastanku, od kojih je svakako najljepša ona o kapetanu broda koji se, u olujnoj noći, zaklinje Gospi i obećava joj sagraditi crkvu, ako spasi posadu od sigurne smrti u razbješnjelim talasima, na domak Perasta, gdje su se uputili sa tovarom oriza.

Posada je spašena, a obećanje ispunjeno. Na pjeni od mora, nikla je crkva, makar najmanja u Boki Kotorskoj.

Bokelji su živjeli od mora i moru podređivali život, pa nije čudo što je, u prvom pronađenom dokumentu sa pomenom ove crkve, Milinja iz Perasta na umoru zavještao dva groša za misu koja će se, za njegovu dušu, služiti u Gospi od Riza.

Da danas tako ne mislimo, sjedoči nanos zemlje, šuta i smeća koji prijeti da sruši staru Damu na pjeni od mora.

Još malo istorije:

Naziv Gospa Sniježna ili Gospa od Snijega dolazi iz legende po kojoj je usred ljeta, 5. avgusta zaista pao snijeg ali u Rimu !

Po toj legendi koja je nastala u XIII. vijeku, Bogorodica se ukazala u noći 3. avgusta 352. g. tadašnjem papi Liberiju i rimskome patriciju Ivanu naređujući im da njoj u čast izgrade crkvu na onome mjestu koje će biti označeno snijegom.I tako je u noći, 5.avgusta usred ljeta pao snijeg na brežuljku Eskvilinu u Rimu. Sagrađena je bazililika pod imenom Sveta Marija Velika. Uz to bazilika se zove i „Sancta Maria ad nives" - Gospa od snijega...